पाठ ११. जंगल डायरी ( Marathi Question Bank Solution)

चालताना वनमजूर अचानक थबकला ; कारण  रस्त्यात एका मोठ्या बिबळ्याची ताजी पावलं उमटली होती .

भारतातील महाराष्ट्र राज्यामध्ये असलेले ताडोबा अभयारण्य माझ्या विशेष आवडीचे आहे. विविध प्रकारची वृक्षराजी कोरडे पानगळ वन, सपाट मैदानी भूप्रदेश, खोल दरी, तलाव आणि विविध प्रकारची प्राणिसंपदा अशी विविधता येथे आढळून येते. चंद्रपूर जिल्ह्यातील ताडोबा हे अभयारण्य पट्टेरी वाघांसाठी राखीव क्षेत्र आहे. हेच या अभयारण्याचे आकर्षण आहे. या वाघाबरोबरच बिबट्या, अस्वल, उदमांजर, रानमांजर, रानकुत्रे, वन्यबैल, गवा, ढोल, तरस, लाडंगा, कोल्हा, हरिण, सांबर, चितळ, भेकर, नीलगाय, अजगर, कोबा, घोरपड अशा प्राणिसंपदेने हे अभयारण्य समृद्ध आहे. याशिवाय, येथे आढळणारे विविध जातीचे पक्षी व फुलपाखरे हीदेखील प्रेक्षकांना येथे आकर्षित करतात. येथे प्रशिक्षित मार्गदर्शकासह जीपमधून केलेली जंगल सफारी म्हणजे माझ्या आयुष्यातील अविस्मरणीय अनुभव होता. येथील निसर्गाची किमया पाहताना डोळ्यांचे पारणे फिटते.

मुलांपासून दूर गेलेली आई परत आल्यानंतर आई व मुले दोघांनाही खूप आनंद होतो. या पाठातील वाघीण आपल्या पिल्लांना सुरक्षित जागी सोडून रात्री शिकारीला गेलेली होती. सकाळी पिल्लांजवळ परत येताच तिने त्यांना हाक मारली. आईची हाक कानावर पडल्यामुळे पिल्लांना खूप आनंद झाला. लपून बसलेली ती पिल्ले खेळकरपणे पटापट आईकडे झेपावली, तिच्या अंगावरही उड्या मारू लागली. एक पिल्लू तिच्या पाठीवर उडी मारताना घसरून धपकन पाण्यात पडलं; पण आपण पडलोय याचंही त्याला भान नव्हतं. आपली आई खूप थकून आलीय आणि तिला विश्रांतीची गरज आहे याचंही त्यांना भान नव्हतं. थकल्या – भागलेल्या वाघिणीला खरंतर या गोंधळाचा त्रास होत होता; पण ती त्यांच्यावर फारशी रागावली नाही. कदाचित तिलाही त्यांच्या आनंदामुळे जणू सुखच मिळत असावं. आई व मुलांच्या भेटीचा हा प्रसंग मनाला भिडणारा आहे.

लेखकाने उताऱ्यात वर्णन केल्याप्रमाणे वाघीण आपल्या लहानग्या पिल्लांची पावलोपावली काळजी घेताना दिसते. आपल्या मस्तीत रममाण मुलांना ती मध्येच थांबून मायेने चाटत होती. जणू त्यांचा खेळ पाहून त्यांची निरागसता तिच्यातील आईपणाच्या भावनेला उधाण आणत होती. पिल्लांचं पोट भरावं म्हणून तिने मोठ्या कष्टाने शिकार केली होती आणि त्यांना खाऊपिऊ घालण्यासाठी ती त्यांना शिकारीकडे घेऊन गेली. जंगलात जाताना आपली सगळी पिल्लं आपल्या सोबत असावीत याचीही तिनं काळजी घेतली होती. या सगळ्या घटनांवरून हे स्पष्ट होते, की वाघिणीला पिल्लांच्या सुरक्षेची खूप काळजी होती. ती कुठेही गेली तरी तिचं मन नेहमी पिल्लांकडे एकवटलेलं होतं, पिल्लांसाठी कितीही त्रास सोसण्याची तिची तयारी होती. पिल्लांना व्यवस्थित खाऊपिऊ घालण्याबाबत ती सावधान होती. एखादी प्रेमळ, दक्ष, कर्तव्यतत्पर आई, आपल्या बाळाचं जसं संगोपन करते, तसंच ती आपल्या पिल्लांचं संगोपन करत होती. त्यामुळेच, लेखकाला वाघिणीतील आईची झलक जाणवली.